جواب:
در واقع اين آيه و دو آيه قبل و دو آية بعد از آن، پنج پرسش حساب شده از مشركان است. اين پرسش به بهترين دلايل توحيدي اشاره كرده و بتهاي مشركان را بيارزش ميداند.
در آيه 62 سورة نمل، سخن از حل مشكلات، شكستن بنبستها و اجابت دعاها است. در اين آيه از مشركان پرسيده ميشود آيا معبودهاي بيارزش شما بهترند يا كسي كه دعاي مضطر و درمانده را به اجابت ميرساند و گرفتاري و بلا را برطرف ميكند.
در اين آيه بر عنوان مضطر تكيه شده است. مضطر به كسي ميگويند كه درمانده و ناچار است و همه درها را به روي خود بسته ميبيند و چشم از عالم اسباب دنيايي برگرفته و تمام قلب و روحش را متوجه خدا كرده است.(ر.ك: قاموس قرآن، سيدعلياكبر قرشي، واژه ضَرَرَ.)
از نكات بالا معلوم شد كه آيه، مفهوم گستردهاي دارد و هر كسي را كه به چنين حالتي برسد شامل ميشود امّا طبق روايات، يكي از مصاديق روشن اين آيه وجود حضرت مهديغ است چرا كه ايشان در زماني كه همه جا را فساد گرفته باشد، درها بسته شده، كارد به استخوان رسيده، بشريت در بنبست سختي قرار گرفته، و حالت اضطرار در كل عالم نمايان شود. در آن هنگام در مقدسترين نقطه روي زمين حضرت مهدي همانند مضطري دست به دعا برميدارد و تقاضاي كشف سوء ميكند و خداوند اين دعا را سر آغاز انقلاب مقدس جهاني او قرار ميدهد و او و يارانش را خلفاي روي زمين ميكند چنان كه در روايتي آمده است اين آيه در مورد مهدي از آلمحمد7 به خدا سوگند مضطر اوست، هنگامي كه در مقام ابراهيم دو ركعت نماز به جا ميآورد و دست به درگاه خداوند متعال بر ميدارد. خداوند دعاي او را اجابت ميكند، ناراحتيها را برطرف ميسازد و او را خليفه روي زمين قرار ميدهد.(تفسير نورالثقلين، علامه حويزي، ج 5، ص 293، مؤسسة التاريخ العربي / ر.ك: تفسير نمونه، آيةالله مكارم شيرازي و ديگران، ج 15، ص 522، دارالكتب الاسلامية.)
|