جواب:
رجعت از عقايد معروف شيعه است و تفسيرش در يك عبارت كوتاه چنين است: بعد از ظهورحضرت مهدي(عج) و در آستانه رستاخير، گروهي از مؤمنان خالص و كفار و طاغيان بسيار شرور به اين جهانبازميگردند. گروه اوّل مدارجي از كمال را طي ميكنند و گروه دوم كيفرهاي شديدي ميبينند. مرحوم سيدمرتضي از علماي شيعه ميفرمايد:
خداوند متعال بعد از ظهور حضرت مهدي (عج) گروهي از كساني را كه قبلاً از دنيا رفتهاند، به اين جهانبازميگرداند، تا در ثواب و افتخارات ياري او و مشاهده حكومت حق بر سراسر جهان شركت جويند. نيزگروهي از دشمنان سرسخت را بازميگرداند تا از آنها انتقام گيرد.
بعد ميفرمايد: دليل بر اثبات اين عقيده اجماع اماميه است، زيرا احدي از آنها با اين عقيده مخالفتنكرده است.[1]
البته از كلمات بعضي از قدماي علماي شيعه و هم چنين از سخنان مرحوم طبرسي در مجمع البيانبرميآيد كه اقليت بسيار كوچكي از شيعه با اين عقيده مخالف بودند و رجعت را به معني بازگشت دولت وحكومت اهل بيت(ع) تفسير ميكردند، نه بازگشت اشخاص و زنده شدن مردگان، ولي مخالفت آنها طورياست كه لطمهاي به اجماع نميزند.[2]
بدون ترديد احياي گروهي از مردگان در اين دنيا محال نيست، همانگونه كه احياي جميع انسانها درقيامت كاملاً ممكن است، عقل چنين امري را محال نميبيند و قدرت خدا آنچنان وسيع و گسترده است كههمه اين امور در برابر آن سهل و آسان است در قرآن مجيد، وقوع رجعت اجمالاً در پنج مورد از امتهاي پيشينآمده است از جمله اين آيات، 1 ـ آيه 243 سوره بقره است كه در آن سخن از جمعيتي است كه از ترس مرگ ازخانههاي فرد بيرون رفتند خداوند فرمان مرگ به آنها داد و سپس آنها را زنده كرد. فقال لهم الله موتوا ثماحياهم[3] 2 ـ و نيز به آيه 261 سوره بقره استدلال شده كه در آن سخن از پيامبري است كه از كنار يك آبادي عبوركرد در حالي كه ديوارهاي آن فرو ريخته بود و اجساد و استخوانهاي اهل آن در هر سور پراكنده شده بود و ازخود پرسيد چگونه خداوند اينها را پس از مرگ زنده ميكند، امّا خدا او را يكصد سال ميراند و سپس زنده كرد وبه او گفت چقدر درنگ كردي؟ عرض كرد يكروز يا قسمتي از آن، فرمود نه بلكه يكصد سال بر تو گذشت. اينپيامبر عُزير باشد يا پيامبر ديگري تفاوت نميكند، مهم صراحت قرآن در زندگي پس از مرگ در همين دنيا است(فاماته الله مأهْْ عام ثم بعثه.1[4]
3 ـ در آيه 55 و 56 سوره بقره درباره بنياسرائيل ميخوانيم كه گروهي از آنها بعد از تقاضاي مشاهدهخداوند گرفتار صاعقه مرگباري شدند و مردند، سپس خداوند آنها را به زندگي برگرداند تا شكر نعمت او را بهجا آورند، ثم بعثناكم من بعد موتكم لعلكم تشكرون
4 ـ در آيه 110 سوره مائده ضمن برشمردن معجزات حضرت عيسي(ع) ميخوانيم: و اذا تخرج الموتي باذني:تو مردگان را با فرمان من زنده ميكردي. اين تعبير نشان ميدهد كه مسيح(ع) از اين معجزه خود (احيايموتي) استفاده كرد، بلكه تعبير فه فعل مضارع (تخرج) دليل بر تكرار آن است و اين خود يكنوع رجعت برايبعضي محسوب ميشود.
5 ـ در سوره بقره آيه 3در مورد كشتهاي كه در بنياسرائيل براي پيدا كردن قاتلش نزاع و جدال برخاستهبود، ميفرمايد: دستور داده شد گاوي را با ويژگيهايي سر ببرند و بخشي از آن را بر بدن مرده زنند تا به حياتبازگردد (و قاتل خود را معرفي كند و نزاع خاتمه يابد) فقلنا اضربوه ببعضها كذلك يحيي الله الموتي و يريكم آياته لعلكمتعقلون.[5]
مرحوم علامه مجلسي ميفرمايد: بيش از دويست حديث داريم كه چهل و چند نفر از راويان تفات وعلماي بزرگوار در بيش از پنجاه كتاب آوردهاند و اين روايات وقوع رجعت را تأييد ميكنند.[6]
امام صادق(ع) در حديثي ميفرمايد: ان الرجعهْْ ليست بعامهْْ ، و هي خاصهْْ ، لا يرجع الا من محض الايمان محضاً، او محضالشرك محضاً ر جعت عمومي نيست بلكه جنبه خصوصي دارد، تنها گروهي بازگشت ميكنند كه ايمان خالص ياشرك خالص دارند.2[7]
رجعت از معتقدات شيعه است و رايحه قيامت از آن استشمام ميشود و با شواهد قرآن كه ذكر شد تحققآن مشكل نيست و مهدي موعود(عج) انتقام خونهاي به ناحق ريخته را از اشقيا و دشمنان ائمه خواهد گرفت.
([1])تفسير نمونه، ج 15، ص 555.
([2])همان، ص 556.
([3])تفسير نمونه، ج 15، ص 556.
([4])تفسير نمونه، ج 15، ص 556.
([5])تفسير نمونه، ج 15، ص 557.
([6])علامه محمد باقر مجلسي، بحارالانوار، ج 53، ص 122.
([7])همان، ص 39.
|
