بازگشت

گروه: غيبت
 
 
مرکز پاسخگو:دفتر تبليغات اسلامي
موضوع اصلي:مهدويت
موضوع فرعي:مهدويت
سؤال:درباره زندگي نامه حضرت امام زمان(ع)و غيبت كبري و صغري توضيح دهيد.


جواب:

دوازدهمين پيشواي معصوم حضرت حجة بن الحسن المهدي امام زمان(ع) در نيمه شعبان سال 255 هجري قمري در شهر سامرا ديده به جهان گشود. او همنام پيامبر اسلام(م ح م د) و هم كنيه آن حضرت (ابوالقاسم) است. از جمله القاب حضرت(عج)، حجت، قائم، خلف صالح، صاحب الزمان و بقية اللَّه است و مشهورترين آنها مهدي(عج) است. پدرش امام حسن عسكري(ع) و مادرش نرجس نام داشت. حكيمه خاتون، عمه حضرت عسكري(ع) از نزديك شاهد تولد حضرت مهدي(ع) بود و افراد خاصي از شيعيان در فرصتهاي مناسب به ديدار حضرت(ع) نائل شدند، از جمله: حسن بن ايوين بن نوح كه ميگويد: ما براي پرسش درباره امام بعدي به محضر امام عسكري(ع) رفتيم. در آن مجلس چهل نفر حضور داشتند. عثمان بن سعيد عمري به پا خاست و عرض كرد: ميخواهم از موضوعي سؤال كنم كه درباره آن از من داناتري. سپس حضرت فرمود: هيچ كس از مجلس بيرون نرود. مدتي گذشت. در اين هنگام امام(ع) به عثمان خطاب كرد و فرمود: ميخواهيد به شما بگويم كه براي چه به اين جا آمدهايد؟ همه گفتند: بفرماييد: حضرت(ع) فرمود: كه از حجت و امام پس از من بپرسيد. گفتند: آري. در اين هنگام پسري نوراني و زيبا كه شبيهترين مردم به امام عسكري(ع) بود، وارد مجلس شد. حضرت(ع) با اشاره به او فرمود: اين امام شما بعد از من و جانشين من در ميان شما است. فرمان او را اطاعت كنيد و پس از من اختلاف نكنيد كه در اين صورت هلاك ميشويد و دينتان تباه ميگردد.(1)

غيبت حضرت مهدي(ع)

فشارها و محدوديت هايي كه بر امامان(ع) وارد كردند، زمينه غيبت را فراهم كرد. البته همه اسرار غيب بر ما روشن نيست. ولي در روايات روي سه موضوع تكيه شده است:

1 - آزمايش مردم: امام موسي بن جعفر(ع) فرمود: هنگامي كه پنجمين فرزند من غايب شد، مواظب دين خود باشيد، مبادا كسي شما را از دين خارج كند. او ناگزير غيبتي خواهد داشت، به طوري كه گروهي از مؤمنان از عقيده خويش بر ميگردند. خداوند به وسيله غيبت، بندگان خويش را آزمايش ميكند.

2 - حفظ جان امام: زاره ميگويد كه امام صادق(ع) فرمود: امام منتظر(ع) خواهد شد، چون بر جان خويش بيم ناك خواهد بود.

3 - آزادي از يوغ بيعت با طاغوتهاي زمان: بديهي است اگر او ظاهر باشد، بايد تحت حكومت طاغوت باشد و با او بيعت كند. امام هشتم(ع) فرمود: غيبت امام مهدي(ع) براي اين است كه بيعت كسي بر گردن وي نباشد.(2)

امام زمان(ع) دو دوره غيبت دارد:

1 - غيبت صغري كه از سال 260 هجري تا سال 329 يعني يعني حدود 69 سال بوده است در اين دوران ارتباط شيعيان با حضرت(ع) به كلي قطع نبود، چون در اين مدت مردم توسط چهار نائب خاص، با حضرت(ع) در ارتباط بودند. نام چهار نائب به ترتيب:

الف) ابو عمرو عثمان بن سعيد عمري،

ب) ابوجعفر محمد بن عثمان بن سعيد عمري،

پ) ابوالقاسم حسين بن روح نوبختي،

ت) ابواحسن علي بن محمد سمري،

غير از اين چهار نفر، وكلاي ديگري در مناطق مختلف مانند بغداد، كوفه، اهواز، همدان، قم، ري، آذربايجان، نيشابور،... بودند كه به وسيله اين چهار نفر امور مردم را به عرض حضرت(ع) ميرساندند.(3)

2 - غيبت كبري:

در اواخر عمر نائب چهارم، نامهاي از طرف حضرت(ع) به او صادر شد كه: تا شش روز ديگر خواهي مرد. كسي را بعد از خود به عنوان نيابت تعيين نكن، غيبت كبري(تامه) واقع شد. مرا ظهوري نخوهد بود تا وقتي كه قلبها پر قساوت شود، و زمين پر از ظلم و جور شود. بدان هر كس ادعاي ديدن مرا بكند، دروغگو و افترا زننده است.(4)

پي نوشتها:

1 - مهدي پيشوايي، سيره پيشوايان، ص 668، به نقل از بحار الانوار، ج 51، ص 346؛ منتخب الاثر، ص 355.

2 - همان، ص 672.

3 - همان.

4 - منتهي الامال، ص 508.