جواب:
سؤال شما به دو بخش مستقل تقسيم ميشود:
الف) شنيدن صداي امام زمان(عج) در هنگام ظهور توسط همگان روايتي كه مفادش اين باشد همه مردم صداي حضرت را در وقت ظهور ميشنوند، در دسترس نيست؛ يا حداقل ما نديدهايم. از روايات فهميده ميشود قيام حضرت مهدي(ع) موجب خرسندي همه انسانها و اهل زمين و آسمان و حتي مردگان ميشود. مضمون برخي از احاديث اين است كه مردم زنده شدن مردگان را آرزو ميكنند. پيامبر اكرم(ص) فرمود: همه اهل آسمان و زمين، پرندگان، حيوانات درنده و ماهيان دريا از ظهور حضرت مهدي(ع) شادمان ميشوند.(1)
امّا از چگونگي اطلاع و آگاهي همگان از ظهور حضرت به طور شفّاف سخني به ميان نيامده؛ در برخي روايات آمده است: صيحهاي در ماه مبارك رمضان كه صيحه جبرئيل است، به گوش خلائق ميرسد، آن گاه منادي به نام حضرت مهدي(عج) از آسمان ندا ميدهد، كه هر كس در مغرب و مشرق عالم است، آن ندا را ميشنود. با آن ندا همه خفتگان بيدار ميشوند، همه آنان كه ايستادهاند، به حالت نشسته ميروند و همه نشستگان به پاي ميخيزند؛ در اين ندا ترديد نكنيد و آن را شنيده و فرمان برادر باشيد.(2)
در برخي منابع اين مطلب را نيز اضافه دارد: در پي نداي آسماني،مردگان سر از قبرها بيرون ميآورند و ميخواهند كه در صورت امكان به دنيا برگردند.(3)
اين گروه از روايات اين ندار را مربوط به پيش از ظهور و در آستانه ظهور ميدانند، ولي در روايت ديگري از حضرت باقر(ع) است كه: حضرت مهدي(ع) ظهور ميكند و وارد مكّه ميشود و سيصد و سيزده نفر از ياران حضرت گرد او ميآيند.
در اين هنگام منادي به اسم او و به فرمان او از آسمان ندا ميدهد، به صورتي كه همه اهل زمين آن صدا را ميشنوند.(4)
از اين روايت استفاده ميشود كه نداي آسماني پس از ظهور حضرت به وسيله شخص ديگري (جبرئيل يا غير او) است، نه خود حضرت.
در هر صورت روايتي كه مفادش اين باشد همه صداي حضرت را ميشنوند، در دسترس نيست؛ بله در روايتي از امام صادق(ع) آمده است: وقتي كه قائم ما قيام كند، خداوند چشم و گوش شيعيان ما را تند كند، به طوري كه ميان او و شيعيان واسطهاي نباشد و هر كجا كه باشند، او را ببينند و سخنش را بشنوند.(5)
تند شدن چشم و گوش معنايش اين است كه قدرت بينايي و شنوايي بيشتر ميشود. همان گونه كه در متن روايت تصريح شده است، شنيدن صدا و ديدن حضرت بدون وسيله مخصوص شيعيان است، نه همه مردم.
ب) روال دنيا پس از ظهور امام زمان(عج) چگونه است؟
احاديث فراواني از اهل بيت(ع) درباره جهاني بودن حكومت حضرت رسيده است؛ از آن جمله: جابربن عبداللَّه انصاري ميگويد: از پيامبر(ص) شنيدم: همان گونه كه خداوند شرق و غرب عالَم را در اختيار ذوالقرنين قرار داده بود، براي حضرت مهدي(ع) چنين خواهد كرد. حكومت او شرق و غرب زمين را فرا ميگيرد و زمين را پر از عدل و داد خواهد كرد، همان طور كه از ظلم و ستم پر شده بود.(6)
براي رسيدن به ويژگيهاي اين حكومت جهاني، نگاهي كوتاه به احاديثي كه در اين زمينه رسيده است مياندازيم:
1- ساده زيستي حضرت مهدي(عج) و كارگزاران حضرت.
برخي روايات از زندگي ساده حضرت در دوران ظهور خبر ميدهد؛ امام صادق(ع) به ابوبصير فرمود: به چه جهت براي ظهور قائم(ع) عجله ميكنيد؟ به خدا سوگند! لباس او درشت و خشن است و غذاي او خشك است.(7)
اين ويژگي در حكومت أميرالمؤمنين(ع) نيز به خوبي مشهود است؛ حضرت در توبيح يكي از كارگزاران خود فرمود:واي بر تو، من مثل تو نيستم، خداوند بر پيشوايان عدالت پيشه واجب فرموده است كه خود را با مردم ناتوان اندازهگيري كنند تا نداري، فقيران را به طغيان نكشاند.(8)
2- رشد اقتصادي از جهات مختلف.
الف) زمين گنجها و معدنهاي خود را بر حضرت عرضه ميكند،(9) همه اموال و ثروت دنيا هر چه كه در زير و يا روي زمين است، نزد حضرت جمع ميشود.(10)
ب) به بركت ظهور حضرت حجت(عج) آسمان بارانهاي خود را فرو ميريزد و زمين گياهان خود را ميروياند.(11)
ج) زندگي اقتصادي مردم به سامان ميرسد. اميرالمؤمنين(ع) فرمود: بدانيد كه اگر از طالع مشرق (حضرت ولي عصر(عج)) پيروي كنيد، شما را به پيمودن راه پيامبر(ص) ميكشاند، پس آن گاه از كوري و كري و لال بودن (در امور معنوي و مسير هدايت) نجات خواهيد يافت. شما در آن دوران از رنج در طلب روزي و ستم بر ديگران در مسير آن آسوده خواهيد گشت.(12)
3- گسترش عدالت.
عدالت در حكومت حضرت مهدي(عج) چنان گسترده است كه بر هيچ كس كمترين ستمي نميشود و همگان به حقوق خود ميرسند. يكي از بارزترين نشانههاي آن در حكومت جهاني حضرت اين است كه منادي حضرت اعلام ميكند: آنان كه ميخواهند طواف مستحبي به جا آورند، از محدوده مطاف واز كنار حجر الأسود خارج شوند تا فضاي مناسب براي كساني كه طوال واجب دارند باز شود.(13)
امام باقر(ع) فرمود: قائم ما (عج) در دوران ظهور، اموال بيت المال را به طور مساوي تقسيم ميكند و در جامعه بشري اعم از نيكوكار و بدكار، عدالت اسلامي و اجتماعي را برقرار ميكند.(14)
حكومت حضرت ولي عصر ويژگيهاي ديگري نيز دارد.
براي آگاهي بيشتر ميتوانيد به كتاب هايي كه در خصوص اين موضوع تأليف شده است مراجعه بفرماييد؛ از جمله:
1- چشم اندازي به حكومت مهدي(عج)، نوشته نجم الدين طبسي، از انتشارات بوستان كتاب قم (دفتر تبليغات اسلامي).
2- سپيده اميد، نوشته سيد حسين اسحاقي، مركز پژوهشهاي اسلامي صدا و سيما، از همان انتشارات.
در مورد وضع عالم پس از حكومت حضرت مهدي(عج) روايات مختلف و متعدّد است.
پي نوشتها:
1. چشم اندازي به حكومت مهدي(عج)، نجم الدّين طبسي، بوستان كتاب، قم، ص 66.
2. كتاب الغيبة، محمد بن ابراهيم النعماني، مكتبة الصدوق، ص 254، ح 13.
3. مجموعه نفيس (تاج المواليد) طبرسي، صاحب مجمع البيان، ص 74 (150).
4. تفسير العياشي، محمد بن مسعود العياشي، مؤسسه اعلمي، بيروت، ج 1، ص 84، ح 117.
5. اثبات الهداة، محمّد بن الحسن الحرّ العاملي، دارالكتب الاسلاميه، تهران، ج 6، ص 371، ح 59.
6. كمال الدين و تمام النعمة، صدوق، انتشارات جامعه مدرّسين، قم، جزء 2، ص 394، ح 4.
7. كتاب الغيبة، ص 233، ح 20.
8. نهج البلاغه، صبحي صالح، كلام 209، ص 325.
9. كمال الدين و تمام النعمة.
10. علل الشرايع، صدوق، مؤسسه اعلمي، بيروت، جزء 1، ص 192، ح 3.
11. بحارالانوار، ج 52، ص 316، ح 11.
12. كافي، دارالأضواء، بيروت، ج 8، ص 55، ح 22.
13. كافي، ج 4، ص 427، ح 1.
14. علل الشرايع، جزء 1، ص 192، ح 3.
|
