جواب:
وجود حجت خدا و امام معصوم(ع) روي زمين واجب است و طبق عقيده شيعه، زمين بدون وجود حجّت الهي نابود ميشود: لولا الحجة لساخت الأرض بأهلها.(1) بر اساس قاعده لطف نيز وجود حجت خدا واجب است اما اين كه چطور ميشود يك انسان داراي عمري بسيار طولاني باشد و ساليان سال زندگي كند و آيا عقلاً ممكن است، بايد عرض شود: اوّلاً اگر چه آنچه در نظام عادي خلقت مشاهده ميشود عمر حداكثر صد يا صد و چند سال است، ولي بشر، تمامي سنّتها و قوانين آفرينش را نمي شناسد و همين كه چيزي بر ضدّ قانون و سنتي كه آگاهي دارد مشاهده ميكند، آن را بر خلاف عقل و قانون خلقت تلقي ميكند. در بسياري از موارد آنچه را كه به عنوان قانون و سنّت ميشناسد، ظاهر و قشر قانون است، نه قانون و تمام قانون. مردم ميپندارند همواره موجود زنده از ازدواج پدر و مادر به وجود ميآيد، ولي اين قشر و پوسته قانون است، نه خود قانون و سنّت.
آفرينش حضرت عيسي بن مريم(ع) اين پوسته را بر هم زده است و به بشر قانون حقيقي را نشان ميدهد، حال اين مسئله در مورد توجيه عقلي طولاني بودن عمر حضرتش صادق است.
هم چنين به تصريح قرآن حضرت نوح 950 سال فقط پيامبر بوده و يقيناً عمري بيش از اين داشته است.(2)
داستان خضر پيغمبر و زنده بودن وي نيز مؤيد اين اصل كلي است.(3) از نظر علم زيستشناسي و علوم تجربي نيز، امكان چنين مسئلهاي ثابت شده است.
پس عمر نمودن حدّ و مرز خاصي ندارد، ولي به طور عادي، مردم بيشتر از صد سال زندگي نميكنند، ولي عقلاً ممكن است بيشتر از اين زندگي كنند، همان طور كه واقع شده است. مرحوم طباطبايي (ره) بعد از اين كه از روايات چنين استنباط نموده كه زندگي امام غايب به طريق خرق عادت(4) است ميفرمايد: البته خرق عادت غير از محال است و از راه علم نميتوان خرق عادت را نفي نمود، زيرا هرگز نميتوان اثبات كرد كه اسباب و عواملي كه در جهان كار ميكنند، تنها همانها هستند كه ما آنها را ديدهايم و ديگر اسبابي كه ما از آنها خبر نداريم يا آثار و اعمال آنها را نديدهايم، يا نفهميدهايم، وجود ندارد، از اين روي ممكن است در فردي يا افرادي از بشر اسباب و عواملي به وجود آيد كه عمري بسيار طولاني، هزار يا چندين هزار ساله براي ايشان فراهم نمايد.(5) از ديگر سو پيري عبارت است از قانوني طبيعي كه بر بافت و اندامهاي موجودات زنده عارض شده و به مرور موجود زنده را به مرحله فرسودگي و مرگ ميرساند. حال ميتوان با توجه به پيشرفت علم پزشكي و تغذيه، جلو پيري را سدّ نمود و يا حركت آن را كند نمود. هم چنان كه دانش بشر گامهاي مؤثري در اين راه برداشته و در اثر رشد علم پزشكي و درمان بيماريها، افراد عمر بيشتري ميكنند. دانش تغذيه نيز به كمك علم پزشكي شتافته است.
اين مسئله در بين جانداران ديگر غير از انسان كه از نظر ساختار بدني همسان هستند نيز وجود دارد. حيواناتي هستند كه عمري طولاني دارند.
سخن آخر اين كه اراده الهي در رأس امور است و پس از اين كه اثبات كرديم اين مسئله امري محال نيست، ميتوان گفت: اراده الهي به بقاي حضرت ولي عصر(عج) تعلق گرفته است. اراده خداوند به وقوع هر چيزي تعلق بگيرد، يقيناً محقق خواهد شد. اراده الهي بر اين استوار گرديده است كه حجت او ساليان سال زنده باشد و در زمان خاصي ظهور نموده و اوامر الهي را در زمين اجرا نمايد و قبل از ظهور نيز زمين از حجت خدا خالي نباشد.
پي نوشتها:
1. كليني، اصول كافي، ج 1، ص 178.
2. عنكبوت آيه 14.
3. كمال الدين، ج 2، ص 385.
4. خرق عادت بدين معنا است كه عملي غير عقلي و ناممكن نيست، بلكه فقط بر خلاف مجراي عادت است كه معنايش در اوّل بحث توضيح داده شده است.
5. علامه طباطبايي، شيعه در اسلام، ص 151.
|
