بازگشت

گروه: غيبت
 
 
مرکز پاسخگو:دفتر تبليغات اسلامي
موضوع اصلي:مهدويت
موضوع فرعي:مهدويت
سؤال:فايده غيبت امام زمان(ع) چيست؟ آيا فقط براي امتحان انسانها است، در صورتي كه ميتوان امتحانات بسياري را در نظر گرفت؟ آيا هنوز زمينه ظهور فراهم نشده، در صورتي كه جهان پر از ظلم و ستم و خونريزي است؟


جواب:

پرسش شما به دو سؤال مجزّا قابل تقسيم است:

1- فوائد غيبت حضرت حجت(عج) چيست؟

2- آيا زمان ظهور فرا رسيده است؟

فوائد غيبت:

قبل از پرداختن به اين مسئله، اين نكته را خاطر نشان ميكنيم كه اصل غيبت امام معصوم، يك فقدان و كمبود براي انسانها است كه از اين جهت به خداوند شِكْوه ميكنيم: اللّهم انا نشكو اليك فقد نبينا و غيبة وليّنا عامل اساسي آن به خود ما انسانها بر ميگردد، اما با صرف از مسئله غيبت، اصل وجود او فوايد و بركات بسيار دارد.

در مورد فوائد وجود امام زمان در حال غيبت، روايات زيادي از ائمه معصومين عليهم السلام وارد شده است كه به دو مورد آن اشاره ميشود:

1- از امام صادق(ع) سؤال شد: مردم از امام غائب چگونه بهره ميبرند؟

حضرت فرمود: همان طور كه مردم از خورشيد پشب ابر بهره ميبرند.(1)

مرحوم علامه مجلسي هشت وجه در مورد تشبيه به خورشيد پشت ابر ذكر فرمودهاند كه به دو مورد آنها اشاره ميكنيم:

الف) منكر وجود حضرت ولي عصر(عج) با وجود اين همه علائم و آثار وجود حضرت مانند منكر وجود خورشيد پشت ابر است (و همان گونه كه نميتوان خورشيد پشت ابر را به خاطر شدّت ظهورش منكر شد، همين طور نميتوان در مورد حضرت حجت راه انكار را پيش گرفت).

ب) همان طري كه گرما و نور به وسيله خورشيد بر جهانيان ميتابد، انوار وجودي حق تعالي و نور علم و هدايت الهي به واسطه اين بزرگواران به خلق ميرسد، چرا كه در روايات وارد گرديده است كه ائمه(ع) علت نهاي ياجاد خلق ميباشند.

اگر آنها نبودند، خلقي به وجود نميآمد و بلاها به سبب آنها دفع ميشود.(2)

اگر اين بزرگواران نبودند، خلائق به سبب ارتكاب اعمال قبيح، مستحق انواع عذاب بودند، چنان كه خدا ميفرمايد: ولي (اي پيامبر!) تا تو ميان آنها هستي، خداوند آنها را مجازات نخواهد كرد.(3)

در توقيعي، امام زمان همين فائده را براي غيبت ذكر فرمودهاند.(4)

2- غيبت آزمايشي الهي است كه سبب آزمون بندگان است تا سره از ناسره تميز يابد و كساني كه داراي ايمان راسخي نيستند، باطن آنها و حقيقت وجودشان آشكار گردد.

اي خوش آن روز كه محك تجربه آيد به ميان

تا سيه روي شود هر كه در او غش باشد

جعفر جعفي ميگويد: به امام باقر عرض كردم: فَرَج شما كي خواهد رسيد؟ فرمود: هيهات، هيهات! فرج ما نخواهد رسيد مگر اين كه شما غربال شويد! (و حضرت اين جمله را سه بار تكرار نمود) و افراد آلوده بودند و افراد پاك و مخلص باقي بمانند.(5)

براي غيبت حضرت حجت فوائد ديگري نيز ذكر شده كه به اختصار معروض ميداريم، باشد كه با مطالعه كتب پيشهادي ما ضمن افزايش سطح اطلاعات خود زمينه پاسخگويي بيشتر و بهتر ايجاد شود.

1- بيعت نكردن حضرت با هيچ كس. حضرت در حديثي فرمود: همانا بيعت ستمگران زمان بر گردن تمام پدرانم بوده است، ولي من هنگامي كه ظهور ميكنم، بيعت هيچ كدام از ستمگران زمان بر گردنم نخواهد بود.(6)

2- حفظ وجود قطب عالم امكان از گزند حوادث.

3- ايجاد آمادگي جهاني و بستر سازي جهت ظهور حجت(عج).

كتب پيشنهادي جهت مطالعه:

1- منتخب الاثر، تأليف آيت اللَّه صافي گلپايگاني.

2- دادگستر جهان، تأليف آيت اللَّه اميني.

3- مجله حوزه، شماره 70 - 71، ويژه امام زمان.

4- در انتظار خورشيد ولايت، تأليف عبدالرحمان انصاري.

ساعت دقيق و زمان ظهور را فقط ذات مقدس الهي آگاه سات. در توقيع شريفي حضرت فرمود: امّا ظهور الفرج فإنّه إلي اللَّه و كذب الوقّاتون؛ اما زمان ظهور، پس علم آن نزد كردگار است و كساني كه وقت تعيين ميكنند، دروغگويند.(7)

زمان دقيق ظهور از جمله اسرار ازلي است.

در احاديث نشانه هايي براي ظهور حضرت نقل شده است كه از آن جملهاند:

1- خروج سفياني،

2- خروج فردي به نام دجّال،

3- صيحه آسماني،

4- درآمدن پرچمهاي سياه از خراسان،

5- خسوف و كسوف،

6- فراگير شدن جهان از ظلم و جور و....

مورد اخير در كلام شما به چشم ميخورد كه در آيت و روايت به آن اشارت رفته است. در حديث معروفي وارد است: خداوند به وسيله ظهور مهدي(عج) زمين را پر از عدل و داد ميسازد، پس از آنكه از ظلم و ستم پر شده باشد.(8)

علامه مجلسي در باب نشانههاي ظهور روايتي از امام صادق آورده كه در آن، بيش از يكصد نوع گناه و انحراف اخلاقي، اجتماعي، فرهنگي و... را كه در دوران غيبت، دامنگير جوامع اسلامي ميشود، پيش گويي كرده است، از جمله: رشوه خواري، قمار بازي، شراب خواري، زياد شدن زنا و لواط و قطع صله رحم و....(9)

همه اينها به عنوان نشانههاي ظهور است و زمان دقيق آن را خدا ميداند. بين اين نشانهها برخي حتمي هستند، بدين معنا كه حتماً قبل از ظهور واقع خواهند شد. برخي از نشانهها غير محتوم هستند و امكان واقع نشدنشان ميرود. از روي ديگر در اين روايت آمده است كه جهان پر از ظلم و جور شده باشد و معلوم نيست كه الان جهان پر از ظلم و جور شده باشد، بلكه وضع بدتر از زمان حاضر نيز قابل پيش بيني و وقوع ميباشد.

پي نوشتها:

1. منتخب الاثر، ص 337.

2. اين مضامين در ادعيه وارد شده است، از جمله در زيارت جامعه كبيره ائمه را به چنين صفاتي، توصيف ميكنيم.

3. انفال (8) آيه 33؛ آيت اللَّه صافي گلپايگاني، منتخب الاثر، الفصل 2، باب 29، ص 336.

4. همان، ص 338.

5. بحار، ج 52، ص 113.

6. بحارالانوار، ج 52، ص 92.

7. آيت اللَّه صافي گلپايگاني، منتخب الاثر، ص 337، ح 4.

8. سنن ابي داود، ج 4، ص 107؛ كنزالعمال، ج 14، ص 264.

9. بحار، ج 52، ص 256 - 260.