جواب:
يكي از شاخصههاي مهم حكومت جهاني امام زمان(عج) حاكميّت عقلانيت و فرزانگي در جامعه است. ضرورت رشد عقلي از آن جهت است كه با جمود انديشي و جهل نميتوان حكومت جهاني را پذيرفت. پذيرش حكومت جهاني و برقراري حكومت عدل مبتني بر آن است كه انسانها از نظر عقل و دانش به پايهاي برسند كه معناي ظلم و عدل را خوب درك كرده و شاخصههاي حكومت جديد را بشناسند. بر اين اساس يكي از عوامل بسيار مهم در تشكيل و حفظ حكومت جهاني، رشد خرد جمعي است.
معناي رشد خرد جمعي آن است كه همه انسانها از نظر عقل و دانش رشد نمايند. رشد عقلي در عصر امام اختصاص به مؤمنان و قشر خاصي ندارد و همگان از رشد عقلي برخوردار مي باشند، با اين تفاوت كه ممكن است رشد عقلي مردم به حسب قابليتها و سعه وجودي و استعدادها متفاوت باشد.
امام باقر(ع) فرمود: إذا قام قائمنا وضع اللَّه يده علي رؤس العباد فجمع بها عقولهم و كملت به أحلامهم؛(1) آن گاه كه قائم ما قيام كرد، خداوند دست رحمت و قدرت او را بر سر بندگان مي گذارد و به وسيله او خرد و انديشههاي انساني به تكامل مي رسد.
از اين روايت استفاده مي شود كه رشد عقلي انسانها اختصاص به مؤمنان و يا گروهي خاص ندارد، زيرا حضرت از انسانها به عنوان عباد ياد كرد. واژه عباد شامل همه انسانها مي شود. كلمه عقولهم نيز تأكيد بر رشد عقل همه انسانها دارد. واژه عقل با ضمير جمع يعني هم بيانگر رشد همگاني و فرزانگي عمومي است.
پي نوشتها:
1. بحارالانوار، ج 52، ص 336؛ محمد حكيمي، عصر زندگي، ص 185 - 190.
|