جواب:
معناي لغوي و اصطلاحي رجعت: رجعت در لغت به معناي بازگشت و در اصطلاح به زنده شدن و بازگشت افرادي است قبل از قيامت.(1) اين عقيده مختص شيعه ميباشد و بقيه فرقههاي اسلامي به آن عقيده ندارند.
حقيقت و فلسفه رجعت:
شيعه را عقيده بر آن است كه در هنگام ظهور حجت(عج) يا بعد از آن، ائمه معصومين(ع) و برخي مؤمنان درستكار كه در مرحله عالي ايمان قرار دارند و در مسير تكامل معنوي با موانعي مواجه شدهاند و تكامل آنها ناتمام مانده است، حكمت الهي ايجاب ميكند كه سير تكاملي خويش را از طريق بازگشت به اين جهان ادامه دهند. اينان ميبايد شاهد و ناظر حكومت جهاني حق و عدالت باشند و در بناي رفيع اين حكومت شركت جويند. هم چنين كفار و طاغيان ستمگري كه در مرحله منحطّي از كفر و ظلم قرار دارند، رجعت ميكنند تا علاوه بر كيفر خاص در رستاخيز، مجازاتهايي در اين جهان ببينند.(2)
ب: روايات امام صادق(ع) فرمود: رجعت عمومي نبوده، بلكه جنبه خصوصي دارد، و تنها كساني كه در بالاترين مرتبه ايمان و پايينترين مراتب شرك قرار دارند، رجعت مينمايند.(3)
دلايل رجعت
دلايل فراواني بر رجعت اقامه شده است تا آن جا كه برخي دوازده دليل جمع آوري نمودهاند كه از سوي علماي شيعه اقامه شده است.(4) برخي از آن ادله اين است:
الف) قرآن:
شيخ حرّ عاملي 65 آيه را ذكر نموده است كه به طور مستقيم و يا به واسطه انضمام به احاديث وارده در ذيل آنها بيانگر وقوع رجعت است.(5)
از جمله، اين آيه است: (به خاطر آور) روزي را كه ما از هر امتي، گروهي را كه آيات ما را تكذيب ميكردند محشور ميكنيم.(6) در بخري از تفاسير وارد شده كه منظور از آيات اميرالمؤمنين و ائمه(ع) هستند.(7)
1 - امام صادق(ع) فرمود: به خدا قسم اين دنيا سپري نگردد تا اين كه خداوند مردگاني را زنده سازد و زندهها را بميراند و حق را به اهلش بازگرداند و دين خود را آنچنان كه ميخواهد بر پا دارد.(8)
2 - امام صادق فرمود: نخستين كسي كه قبرش ميشكافد و زنده شده و به دنيا برميگردد، حسين به علي(ع) است.(9)
3 - امام باقر(ع) فرمود: پيغمبر اكرم(ص) و علي(ع) به دنيا رجعت ميكنند.(10)
اما كيفيت بازگشت و همچنين حكومت آنان به صورت كامل مشخص نشده كه آيا حكومت دارند و حكومت آن بزرگواران در زمان حضرت مهدي(عج) ميباشد يا بعد از آن است.
البته برخي انديشوران با استفاده از روايات، به ترتيب ميزان حكومت و ترتيب آن را بيان نمودهاند.(11)
ادله فراوان ديگري نيز اقامه شده است كه ميتوانيد با رجوع به كتب ذيل آگاهي يابيد:
1 - تفسير نمونه، ج15، ص 555.
2 - رجعت از نظر شيعه، نجم الدين طبسي.
3 - رجعت، محمد باقر بهبودي.
4 - مهدي موعود، باب سي و چهارم، رجعت.
پينوشتها:
1 - دانشنامه قرن، ج 1، ص 1097.
2 - تفسير نمونه، ج 15، ص 559.
3 - بحارالانوار، ج 53، ص 39.
4 - شيخ حر عاملي، الايقاظ من الهجعة، ص 29 - 72.
5 - همان، ص 72، تا ص 97.
6 - نمل (27) آيه 83.
7 - تفسير نورالثقلين، ج 4، ص 69، به نقل از تفسير علي بن ابراهيم.
8 - بحار، ج 11، ص 27.
9 - مهدي موعود، ص 1186.
10 - همان، ص 1187.
11 - آيةاللَّه احمدي شاهرودي، اين گونه باور كنيم (سيري در عقايد)، ص 400 به بعد، چاپ بوستان كتاب، قم.
|