جواب:
الف ) ماپرسش را در قالب كلي تر بيان كرده و بدان پاسخ مي دهيم تا در ضمن آن شبهه حضرتعالي برطرف گردد.در زماني كه حضرت صاحب ( عج ) در پرده غيبت كبري به سر مي برد اين پرسشها مطرح مي شود آيا ارتباط با آن حضرت امكان دارد يا خير؟ آيا شيعيان و پيروان حضرت مي توانند از محضر آن بزرگواربهره مند گردند يا نه ؟ بر اساس رواياتي كه در اين زمينه وجود دارد دوديدگاه مطرح شده است : الف ) ديدگاهي كه امكان ارتباط را تاييد نمي كند ولزومي براي آن نمي بيند عالماني چون شيخ مفيد، فيض كاشاني ، شيخ جعفركاشف الغطا و نعماني ارتباط با امام زمان ( عج ) و ديدن ايشان را براي شيعيان حال چه عابد چه متقي و چه فرد متوسط در غيبت كبري ممكن نمي دانند .ب ) ديدگاهي كه بر امكان ارتباط و وقوع آن اصرار مي ورزد عالماني چون سيد مرتضي ، محدث نوري ، كراجكي و شيخ طوسي بر اين عقيده اند البته اين امكان را تنها براي اولياي الهي و افراد ويژه مي دانند غير از آنها يعني حتي كسي كه چندان گناه نداشته ولي بدلايلي در زمره اوليا الهي قرارنمي گيرد از اين ديدار محروم است. ما در اينجا نمي توانيم به تحليل ادله يكي از دو گروه پردازيم با توجه به دلايل مستقل مي توان نكات ذيل را در اين باب شمارش كرد : 1- مقصود از ديدن آن حضرت چند معنا و مرتبه است : 1-1-در هنگام مشاهده حضرت متوجه نباشند ولي بعد متوجه و يا معتقد گردندشخصي را كه ديده اند حضرت حجت بوده است . 1-2- ديدن با شناخت يعني كسي حضرت را ببيند و معتقد شود شخصي را كه ديده امام عصر است وبه اين امر اطمينان داشته باشد .1-3- فيض حضور يعني ديدن حضرت و شناخت ايشان همراه با سوال و جواب يعني افزون بر اينكه حضرت را ديده و شناخته واز ايشان سوال كرده و با وي به گفت و گو بپردازد .بنابراين رويت درخواب يا ديدن بدون شناخت و شهود بر اساس سير و سلوك مقصود نظر ما وهمچنين شما نيست . 2- از مجموع روايات متقن استفاده مي شود كه امكان ارتباطات به معاني كه در شماره قبل مطرح شد در غيبت كبري وجودندارد دربرخي روايات تصريح شده كه حضرت مثلا در مراسم حج شركت مي كند مردم رامي بيند ولي مردم حضرت را نمي بينند و نمي شناسند گاهي در جمع مردم حضورمي يابد و به آنان سلام مي كند اما مردم نه ان هنگام و نه پس از آن او رانمي شناسند .3- بزرگاني كه مساله امكان ارتباط و مشاهده را مطرح كرده اند آن را به صورت احتمال بيان فرموده اند نه قطع و يقين . 4- تنها يك دسته ازروايات امكان ديدار با حضرت را براي خادمان ايشان ( موالي خاصه ) اثبات مي كند و دليلي بر امكان ملاقات و ارتباط ديگران وجود ندارد .5- بزرگاني كه از آنان حكايت ديدار با حضرت حجت نقل شده خود در اين باره ادعايي نكرده اند .6- اگر فرض بر امكان مشاهده و ارتباط با حضرت باشد برابر توقيع شريفي كه شش روز پيش از مرگ سمري آخرين نايب خاص ايشان در غيبت صغري از طرف امام عصر ( عج ) صادر شده و از جهت سند و دلالت هيچ اشكالي در اين باره منابع زيادي در دست داريم بخشي از آنها عربي است وبخشي فارسي . ما به نمونه هايي از آنها اشاره مي كنيم : 1- حجتي ، محمدباقر،اسباب نزول . 2- واحدي ، ابوالحسن علي بن احمد نيشابوري ، اسباب النزول ،طبع دار الكتب العلميه ، بيروت ، 1402 ه.ق 3- نسفي ، حافظ الدين عبدالله بن احمد، مدارك التنزيل و حقايق التاويل ، طبع افست دارالمعرفه ، بيروت. 4- زمخشري ، جار الله محمود بن عمر، الكشاف عن حقايق غوامض التنزيل ، طبع افست ، نشر ادب الحوزه.
|
