جواب:
1 ـ عقيده به ظهور يك رهايي بخش بزرگ و برچيده شدن بساط ظلم و ستم از ميان انسانها، و حكومت حق و عدالت منحصر به شرقيها و مذاهب شرقي نيست؛ بلكه يك اعتقاد عمومي و جهاني است كه چهرههاي مختلف آن در عقايد اقوام گوناگون ديده ميشود، و همه روشنگر اين حقيقت است كه اين اعتقاد كهن ريشهاي در فطرت و نهاد انساني؛ و در دعوت همة پيامبران، داشته است.
در كتاب «ديباچهاي بر رهبري» ضمن بيان وجود انتظار ظهور يك منجي بزرگ در ميان اقوام مختلف غربي، و بهره برداري پارهاي از افراد از يك چنين انتظار عمومي، نام پنج نفر از مدّعيان را كه از انگلستان برخاستند به عنوان «جيمز نايلور» و «يوحنا سوثكات» و «ريچارد برادرز» و «جان نيكولز تام» و «هنري جيمز پرينس» را ذكر ميكند، و از «برنارد باربر» جامعه شناس آمريكايي در رساله «نهضت منجي گري» وجود چنين اعتقادي را، حتّي در ميان سرخپوستان آمريكايي نقل كرده ميگويد
«در ميان قبائل سرخ پوست آمريكائي... اين عقيده شايع است كه روزي گرد سرخ پوستان ظهور خواهد كرد و آنها را به بهشت زمين رهنمون خواهد شد...»
تنها تا پيش از سال 1890 بالغ بر بيست نوع از اين نهضتها در تاريخ آمريكا ضبط شده است.
در بحثي از كتاب «علائم الظّهور» تصريح شده كه آثار اين عقيده را در ميان اهالي اسكانديناوي و بوميان مكزيك و نظاير آنها نيز ميتوان يافت.
از مجموع آنچه گفتيم ـ و مطالب و شواهد فراوان ديگري كه به خاطر رعايت اختصار ناگفته ماند ـ نتيجه ميگيريم كه اين انتظار جنبة منطقهاي ندارد؛ انتظاري است همهگير و گسترده و در سطح جهاني، و سرانجام شاهدي است بر فطري بودن اين اعتقاد.
|