جواب:
ر باب ظهور امام زمان(عج) انباشته گشتن جامعه از ظلم و ستم شرط فرج آن بزرگوار نمي باشد. بلكه شرط فرج، آمادگي و لياقت انسان هاي متعدد منتظر است. در حالي كه ظلم و ستم از جمله نشانه ها و علامات عصر ظهور است و تفاوت شرط و نشانه در اين است كه اولاً در صورت تحقق شرط (آمادگي و لياقت انسان ها) مشروط (فرج و ظهور) نيز محقق مي گردد، ولو اين كه جامعه در حد فوران معصيت و تعدي نباشد. اما در صورت نمايان گشتن نشانه و عدم تحقق شرط به هيچ وجه فرج و ظهور صورت نمي گيرد. چرا كه استعداد و قابليت افراد زمينه ساز و مقدمه ظهور است و تا مقدمه فراهم نگردد نوبت به ذي المقدمه نمي رسد. ثانياً، شرط جزء سلسله علل و اسباب تحقق شي ء (مشروط) واقع ميشود در حالي كه علامت و نشانه نمايشگر و حكايتگر يك واقعيت است و اصلاً در سلسله اسباب و علل واقع نمي گردد. مثل اين كه مي گوييم سرخي چهره نشانه و علامت خجالت است. يعني خجالت و شرم يك امر نفساني و باطني است و سرخي چهره گوارشگر آن حالت باطني مي باشد و چه بسا در افرادي حالت شرم و خجالت باشد اما سرخي چهره نباشد و يا سرخي چهره باشد اما به خاطر خجالت و شرم نباشد. در روايات حضرات معصومين(ع) به روشني و صراحت ظلم و جور از نشانه هاي عصر ظهور برشمرده شده است نه علت و شرط ظهور. به فرموده امام صادق(ع): براي قيام قائم(عج) علاماتي است كه مي بايد از ناحيه خداوند براي انسان هاي مؤمن و وقتي راوي سؤال مي كند كه آن علامات و نشانه ها چيست؟ حضرت مي فرمايد: آن قول خداست كه هر آينه ما شما را آزمايش مي كنيم (ولنبلونّكم) يعني انسان هاي مؤمن قبل از خروج حضرت قائم(عج) آزمايش مي شوند به ترس و گرسنگي و كاستي در اموال و نفوس و ثمرات و بشارت بده افراد شكيبا را، {V(ر.ك: نورالثقلين، ج 1، ص 314)V}. در باب اين كه در صورت تحقق شرط (استقرار و آمادگي) بي درنگ فرج و ظهور صورت مي گيرد امام موسي بن جعفر(ع) مي فرمايد: {Hلوكان فيلكم عدة اهل بدر لقام قائمناH}؛{M اگر به عدد (سپاهيان اسلام در جنگ) بدر انسان هاي مستعد و آماده موجود بود هر آينه حضرت قيام مي نمودM}»، {V(ر.ك: مشكات الانوار، ص 63)V}. در باب فراهم ساختن زمينه هاي ظهور آن حضرت همه حقايق در واژه انتظار نهفته است به فرموده حضرت رسول اكرم(ص) با فضيلت ترين اعمال امت من انتظار فرج است از خداوند سنخيت و هماهنگي ميان انسان منتظر و كسي كه در انتظار او هستيم. بزرگترين درس براي فراهم ساختن زمينه ظهور آن حضرت مي باشد، چرا كه انسان منتظر رنگ و بوي منتظر را به خود مي گيرد. آن كه منتظر مصلح جهاني است خود نيز بايد صالح و مصلح باشد. آنچه ما را از مسير حضرتش دور مي سازد خلاف انتظار است و آنچه باعث شادي و خرسندي و رضايت امام عصر(عج) مي گردد عين انتظار است. درك دقيق معناي انتظار مبتني بر فهم جامع انديشه مهدويت است وانديشه مهدويت را بايد با توجه به مجموعه معارف اسلامي و در راستاي هدف كلي دين اسلام ديد. بنا بر آموزه هاي ديني، مهدي(عج) روزي ظهور كرده و وعده هاي الهي را به اجرا درمي آورد او برپا كننده حكومت صالحان مي باشد و مؤمنان به ميزان ايمان و عمل صالحشان در حكومت مهدي(عج) قرب و منزلت دارند. اين انديشه پاياني زيبا و نوراني براي جريان زندگي انسان تصوير مي كند و عامل شعله ور شدن اميد در دل هاي مؤمنين است. اميد به ظهور مهدي(عج) همان اميد به خداست. اميد موتور حركت انسان در زندگي است و اميد به مهدي(عج) عامل حركت استوارتر انسان در مسير خوبي ها يعني همان هدف اصلي دين مي باشد. مقصود از انتظار فرج، اميد و دلبستگي به مهدي(عج) است. بنابراين انتظار فرج مقصود دين به تعبير شهيد مطهري، انتظاري سازنده و نگه دارنده، تعهدآور، نيروآفرين و تحرك بخش است. به گونه اي كه خود نوعي عبادت و حق پرستي است. برخي به خطا به گونه اي انديشه مهدويت را تصوير مي كنند كه انتظار براساس آن به معناي كمك به رشد ظلم و فساد و پرشدن دنيا از گناه مي باشد در حالي كه بي شك چنين اموري با هدف دين بيگانه است، بنابراين انتظار و عشق به مهدي؛ يعني، عشق به همه خوبي ها و اميد اقامه همه خوبي ها در دنيا اين عشق و اميد عاملي است كه انسان را وامي دارد تا هر چه بيشتر و محكم تر در راه خوبي ها قدم بردارد، پس انتظار فرج مسؤوليت آفرين است. بحث در اين موضوع نياز به مطالعه بيشتري دارد. منابع زير بسيار مفيد است: 1- قيام و انقلاب مهدي، شهيد مطهري، صدرا، تهران (اين كتاب اساساً به معناي انتظار پرداخته است). 2- امامت و مهدويت، آيت الله صافي، انتشارات اسلامي قم، 1375 (اين اثر به مجموعه اي از بحث ها پيرامون امام مهدي(عج) پرداخته و خصوص بحث انتظار نيز يكي از فصلهاي كتاب است، ج 1، صص 351 - 398). انتظار فرج بيش از هر چيز به معناي آماده شدن و آماده ساختن جامعه براي پذيرش و لبيك گفتن به دعوت حق و زمينه سازي ظهور امام زمان (عج) است. بنابراين مهمترين وظيفه ما در اين عصر آشنايي و التزام هر چه بيشتر با مكتب گران قدر اسلام و معرفي چهره درخشان آن به جهانيان است. از طرف ديگر ايمان خود و ديگران را تقويت كردن و براي فداكاري در راه اسلام و قرآن سر از پاي نشناختن. در كنار اين امور توجه به آن حضرت و زنده داشتن نام و ياد و دعا براي فرجشان نيز لازم است.
|