جواب:
در پاسخ به پرسش شما بحث هاي مفصلي هست كه به طور مختصر و مفيد بدان پرداخته مي شود. اين كه امام زمان چرا غايبند و علت اصلي غيبت آن حضرت چيست مسأله اي است كه بر همگان پوشيده است.بر طبق روايات اگر غيبت از اسرار الهي و از امور غيبي است و همچون ساير امور مربوط به عوالم غيب، براي ما معلوم نيست. از آن جا كه خداوند حكيم است و تمام كارهايش بر اساس حكمت و مصلحت بنا شده امر غيبت نيز چنين است و تصديق و اعتقاد به آن بر ما امري واجب است. شايسته و بايسته است در اين رابطه از نامه صاحب غيبت (امام زمان ارواحنا فداه) كه در پاسخ اسحاق بن يعقوب كليني نوشته شده است. بهره بگيريم. در پايان نامه آمده است: «از علت غيبت نپرسيد چرا كه خداوند در قران مي فرمايد: {A{/Bيا أَيُّهَا اَلَّذِينَ آمَنُوا لا تَسْئَلُوا عَنْ أَشْياءَ إِنْ تُبْدَ لَكُمْ تَسُؤْكُمْ {w1-12w}{I5:101I}/}A}؛ {Mاي مؤمنان از چيزهايي كه ظرفيت درك آن را نداريد نپرسيد... پس درب پرسش از چيزهاي فوق ظرفيت خويش را ببنديد و خود را در آگاهي از چنين چيزهايي به زحمت نيندازيد و هر چه بيشتر براي تعجيل در فرج دعا كنيدM}». در روايت ديگري است كه امام صادق(ع) فرمود: علت غيبت آن حضرت پس از ظهورش كشف خواهد شد. اما علت ظاهري غيبت و مصالح و فوايد آن اموري است كه به برخي از آنها اشاره مي شود: {T1 - امتحان مردم:T} فلسفه خلقت و مرگ و زندگي آزمايش انسان ها معرفي شده است. يكي از شديدترين و سخت ترين امتحان الهي مسأله غيبت است كه انسان مي تواند در اين زمان ايمانش را محك بزند. امام باقر (ع) در پاسخ جابر جعفي - كه از فرج و نصرت ائمه(ع) پرسيده بود - فرمود: «هرگز، هرگز فرج و نصرت ما وقتي مي رسد كه شما غربال شويد، غربال شويد تا خالصان از ناحالصان جدا گردند». برادر عزيز! توجه داريد كه ظهور امام زمان (عج) فرج و نصرت خداوند براي بشريت است و نصرت خدا وقتي فرو مي آيد كه دلها از غير خدا پاك گردد و تنها متوجه او شود و فضاي ياس و نااميدي از نصرت غير او حاكم گردد. {T2 - آمادگي افكار و انديشه هاT}؛ براي پذيرش اصلاحات توسط حضرت: قابل توجه است كه ظهور آن حضرت همانند ظهور پيامبران و ساير ائمه نيست بلكه با امداد الهي و به صورت غير عادي و اعجازآميز است. اقدامات و اصلاحات حضرت، نيازمند به درك بالا و شعور مترقي از سوي مردم است. بناير اين شعور و درك بالا بايد در ما ايجاد شود تا زمينه ظهور فراهم گردد. در روايتي نيز آمده است - در زمان ظهور حضرت مهدي (عج) مردم از درك بالا و استعداد ژرفي بر خوردار خواهند بود. نوشته ايد خداوند چرا ما را در اين زمان آفريد نه در زمان پيامبر (ص) يا ائمه (ع)؟ بايد گفت كه از ابتداي آفرينش انسان تا برپائي قيامت، همواره انسان هائي مي آيند و مي روند و جاي خود را به نسل ديگر مي دهند و امكان اين نيست كه همه در يك زمان زندگي كنند. در هر زمان نسلي زندگي مي كند كه در گذشته نبودو در آينده نيز نخواهد آمد. اين قانون آفرينش است. درباره اين كه مردم در زمان ائمه (ع) لياقت داشتند و اكنون ندارند گفتني است كه اين سخن كليت ندارد چه بسيار افرادي كه در آن زمان بودند و لياقت نداشتند و چه بسيار افرادي كه در اين زمان هستند و بسيار لايقند. يكي از زمينه هاي غيبت همين نكته است كه عقول مردم آخرالزمان و معرفت آنها نسبت به گذشتگان بيشتر است. از همين رو بدون حضور پيامبر(ص) و يا امام معصوم (ع) نيز مي توانند راه را بيابند و در آن طي مسير كنند. به مضمون اين آيات و روايات دقت كنيد: پيامبر خدا(ص) به حضرت علي(ع) فرمود: «{Mشگفت ترين مردم از نظر ايمان و بالاترين آنان از نظر يقين، مردمي هستند كه در آخرالزمان پديدار مي شوند. آنان پيامبر(ص) را درك نكرده و حجت خدا نيز از آنان محجوب است، ولي آنان به مدد سياهي بر سفيدي (قرآن و نوشته ها) ايمان مي آورندM}»،{V (بحارالانوار، ج 77، ص 56)V}. در روايت ديگري آمده است كه از امام سجاد(ع) درباره توحيد سؤال شد، حضرت فرمود: خداوند مي دانست كه در آخرالزمان مردمي ژرف نگر پديدار مي شوند، ازاين رو سوره {/B«قُلْ هُوَ اَللَّهُ أَحَدٌ»{w1-4w}{I112:1I}/} و آيات سوره حديد را نازل كرد»، {V(بحارالانوار، ج 3، ص 363)V}. بنابراين نه مردم زمان ائمه به جهت امتياز و برتري خاص خود، حضور آنان را درك كرده اند و نه مردم آخر الزمان به جهت نداشتن لياقت از فيض حضور آنان باز مانده اند. اين مسأله فلسفه هاي ناشناخته بسياري دارد كه به بعضي از آنها اشاره شد. درباره بهره بردن از امام زمان(عج) نيز گفتني است كه فيض وجود آن حضرت به همه مي رسد؛ چرا كه انسان كامل فلسفه آفرينش است و اگر جهان به پا است، به جهت وجود «انسان كامل» است. فيض خاص آن حضرت (هدايت به امر) نيز به خواص مي رسد و شرط درك اين فيض، سنخيت است نه ادعا و سخن و قيل و قال و اگر كسي وجودش با آن حضرت سنخيت پيدا كند، مشمول دستگيري هاي آن حضرت خواهد شد؛ ولي بايد دانست كه رسيدن به اين سنخيت كاري است بس دشوار. از سوي ديگر در زمان غيبت، وظايف خاصي براي ما مشخص شده كه بايستي بدان عمل كنيم چه امام زمان(عج) را ببينيم يا نبينيم. قرآن و سنت راه ها را براي ما بازگو كرده اند و اگر كسي مرد عمل مي باشد، راه روشن است. درباره ملاقات حضرت نيز گفتني است كه چون اصل در زمان غيبت بر حاضر نبودن است، بنابراين كسي به سادگي به خدمت آن حضرت نمي رسد؛ چه لياقت داشته باشد يا نداشته باشد. اساساً چنين وظيفه اي نيز در زمان غيبت براي ما ترسيم نشده است كه دنبال امام زمان(عج) بگرديم تا آن حضرت را بيابيم. البته عشق به آن حضرت، عشق مقدس و گران بها است؛ ولي مقوله وظيفه، مقوله اي ديگر است.
|
