جواب:
دجال از ريشه دجل به معناي دروغگو و حيلهگر است. از ظاهر روايات اسلامي استفاده ميشود دجال فردي است كه در آخرالزمان و پيش از قيام حضرت مهدي(عج) خروج ميكند. مردي كه داراي يك چشم و از مادري يهودي و با ظاهري غير عادي است. وي با انجام كارهاي شگفتانگيز جمع زيادي را فريب ميدهد و در يك دوره چهل روزه يا چهل ساله دنيا را پر از ظلم و جور ميكند. اين فرد سرانجام به دست حضرت عيساي مسيح به هلاكت ميرسد.(1)
از پيامبر(ص) روايت شده است كه امت من به چهار فتنه گرفتار ميگردد كه چهارمين آن فتنه دجال است.(2)
آيا دجال نام شخص است يا يك جريان انحرافي؟
در اين مورد چند احتمال وجود دارد:
1 - ممكن است دجال نام فرد معيّني نباشد، بلكه هر كسي كه با ادعاهاي پوچ و بياساس و با توسل به حيلهها و نيرنگها درصدد فريب مردم برآيد در همين راستا است كه در روايات آمده است كه قبل از ظهور حضرت مهدي(ع) كذابها و دجالهاي متعددي خروج خواهند نمود.(3)
2 - احتمال دارد فردي معيّن به عنوان دجال در دوره غيبت با ويژگي هايي كه براي او بيان شد، خروج كند و مردم را به انحراف بكشاند.
3 - ممكن است مراد از دجال، سفياني باشد؛ يعني فردي با ويژگيهاي ابوسفيان، يا از نسل ابوسفيان قيام كند و جهان را به آشوب و فساد بكشاند. اين فرد در كتابهاي اهل سنت بيش تر به عنوان دجال و در كتابهاي
شيعه بيش تر به عنوان سفياني ياد شده است.
4 - ممكن است دجال كنايه از فرهنگ غلط و منحرف كننده و يا هر ابزاري كه موجب آن شود، يا مقصود كفر جهاني و سيطره فرهنگ مادي بر همه جهان باشد.
براي اطلاع بيش تر در اين زمينه ميتوانيد به كتاب چشم به راه مهدي(ع) بحث مربوط به بررسي نشانههاي ظهور مراجعه نماييد.
پينوشتها:
1 - فصلنامه حوزه، ش 71 - 70، ص 262؛ مصاحب، دائرةالمعارف فارسي، ح 1، ص 921.
2 - كنزالعمال، ج 11، ص 163، خ 31049.
3 - بحارالانوار، ج 52، ص 209؛ ارشاد مفيد، ج 2، ص 371؛ كنزالعمال، ح 14، ص 200.
|
