جواب:
آيه شريفه «قل فللله الحجة البالغة» دليلي است براي ابطال ادعاي مشركان و فرار از مسئوليت به بهانه جبر وميفرمايد: بگو خداوند دلايل صحيح و روشن در زمينه توحيد و يگانگي خويش و همچنين احكام حلال و حرام اقامهكرده است هم به وسيله پيامبران خود و هم از طريق عقل، به طوري كه هيچ گونه عذري براي هيچ كس باقي نماند.بنابراين آنها هرگز نميتوانند ادعا كنند در اعمالشان مجبورند، زيرا در صورت اجبار، اقامه دليل و فرستادن پيامبران وتبليغ و دعوت آنان بيهوده بوده چرا كه اقامه برهان، دليل بر آزادي اراده است.
در اصول كافي از امام كاظم(ع) نقل شده كه حضرت فرمودند: «انّاللهِ عليالنّاس حجّتينِ حُجةٌ ظاهرةٌ و حجةٌباطنةٌ فامّاالظاهرةٌ فالرسلُ والانبياءُ والائمةُ و امّا الباطنةُ فالعقولُ» خداوند بر مردم دو حجّت دارد: حجّت آشكار و حجّت پنهان.حجّت آشكار، رسولان و انبياء و امامانند و حجت باطني، عقول و افكار ميباشند.
در امالي شيخ طوسي از امام صادق (ع) چنين نقل شده است كه از تفسير آيه فوق از آن حضرت سؤال كردند. حضرتفرمود: انالله تعاليَ يقول للعبد يوم القيامه «عبدي اكنت عالماً» فَاِنْ قال «نعم»، قال له «افلا عملت بما عملت؟» وأن قال «كنتجاهلاً» قال له «افلا تعلمت حتي تعمل» فيخمصه فتلك الحجّة البالغة.
خداوند در روز رستاخيز به بنده خويش ميگويد: بنده من! آيا ميدانستي و گناه كردي؟ اگر بگويد: آري، ميفرمايد:چرا به آنچه ميدانستي عمل نكردي؟ و اگر بگويد: نميدانستم، ميگويد: چرا ياد نگرفتي تا عمل كني؟ در اين موقع ازپاسخ فرو ميماند و اين است معني حجت بالغه
ب) هر چند بر اساس روايتي كه نقل شد، ائمه اطهار (ع) از جمله حضرت مهدي (ع) همانند انبياء (ع) از حجّتهاي الهيبر مردم هستند، لكن ذكر صلوات هنگام تلاوت آيه شريفه مزبور اگر بر مبناي بودن دستوري در اين زمينه صورتپذيرد، بدعت به حساب ميآيد و بهتر است در صورت تمايل، ذكر صلوات به قصد جلب رضايت الهي و دريافتثواب، صورت گيرد چه اينكه وجود دستوري از اولياء دين در اين خصوص، روشن نيست.
|
