جواب:
درباره مدت زمان حكومت امام زمان (عج) رواياتي در كتاب هاي معتبر فقهي آمده است كه گويا با يكديگر اختلاف دارند .شيخ مفيد در ارشاد مي نويسد: اخبار و روايات بسياري در بيان مدت حكومت امامزمان (عج) و روزگار آن حضرت وارد شده است ازجمله روايت عبد الكريم خثعمي است كه از حضرت صادق عليه السلام مي پرسد:قائم آل محمد صلي الله عليه وآلهچند سال حكومتميكند؟ ايشان مي فرمايند: هفت سال و هر سال آن به اندازه ي ده سال از سال هاي شماست . بنابراين ، هفتاد سال حكومت مي كند و زماني كه ظهور او فرا رسد، درماه جمادي الاخر وده روز از ماه رجب چنان باراني مي بارد كه هيچ كس مانند آن را نديده باشد . خداي متعال به بركت آن باران ، گوشت هاي مومنان و بدن هاي آنان را در قبرستان مي روياند. گويا مي بينيم كه به ياري قائمماروي مي آورند.1 آيت الله صافي به نقل از منن الرحمن (ج2، ص42 ) مي نويسد :امام زمان (عج) چهل سال بين مشرق و مغرب حكومت ميكند، خوشا به حال كسي كه آن روزها را درك كند و كلامش را بشنود.2 ايشان از كتاب البيان به نقل از هيثم بن عبد الرحمن مي نويسد : حضرت علي عليه السلام فرمود: مهدي( چهل سال بر مردم حكومت مي كند . هم چنين در منتخب كنزالعمال از علي ( نقل است كه فرمود : تلي المهدي (عج) امر الناس ثلاثين سنه اواربعين 3
نويسنده ي اعيان الشيعه از ابي سعيد خدري نقل كرده است كه مدت حكومت آن حضرت هفت يا ده سال خواهد بود ولي معلوم نيست كه دقيقاچند سال است . دراسعاف الراغبين آمده است :
سال ظهور امام زمان ( وتر است يعني سالي كه عدد فردداشته باشد نه زوج ، او پس از استقرار ده سال ، امارت مي كند وده سال خلافت (بدون حكومت ) وچهل سال سلطنت ميكند و برخي 21 سال وبعضي 14 سال نوشته اند . ابن حجر درباره ي اختلاف روايات مي گويد: منظور از هفت سال ، نهايت ظهور و استقرار حكومت وچهل سال مدت كشور داري و خلافت اوست ومراد از بيست سال وامثال علامه مجلسي مي نويسد: اصبغ از حضرت علي ( پرسيد: پس از پايان غيبت او چهميشود؟ حضرت فرمود: ثم يفعل الله ما يشاء ... اين سخن دلالت دارد بر اين كه مساله ي حكومت امام زمان ( نيز از نظر مدت قابل بداء وترديد است . اين قول را ميتوان قوي تلقي كرد.5
در برخي روايات از جمله روايت مفضل بن عمر گفته شده است كه مدت حكومت حضرت مهدي (را كسي جز خدا نمي داند.6 حضرت علي ( درپاسخ به چنين پرسشي فرمود : اين به خود او واگذار شده است پيامبر ( با من عهد كرده است كه آن حوادث (پس از ظهور را ) به كسي جز حسن و حسين ( نگويم.7براساس آن چه در روايات ديده مي شود مدت حكومت امام زمان (عج) از هفت سال تا 400 سال است در بيشتر روايات ، اربعين (40سال ) آمده است وهر سال برابر ده سال محاسبه مي شود. از روايات و نظريه هاي دانشمندان اسلامي ، گفته هاي گوناگوني به دست مي آيد ولي بااعتماد به رواياتي هم چون روايت مفضل وآنچه دربحارالانوارآمده است قول قوي اين است كه مدت حكومت آن حضرت را به خود او ومشيت خداوندواگذار كنيم ، زيرا ائمه (نيز از علم خداوند استفاده كرده اند.8
جواب سوال دوم :
دوست عزيز اعتقاد ماشيعيان براين است كه هيچ گاه زمين بدون حجت و بدون انسان كامل نخواهد بود و پس از وفات امام زمان ( رجعت حاصل ميشود يعني ساير ائمه ( يكي پس از ديگري يا چند تا چند تا به اين دنياباز مي گردند و وظايف امامت راعهده دار مي شوند.9 پس آنچه ازنظر شيعهقطعي است ، اصل رجعت مي باشد كه دست كم ، بعضي از ائمه ( بر ميگردند اما اينكه همه ائمهباز مي گردند، يا نه ،كدام يك اول باز مي گردند وكدام يك دوم ،هر يك چقدرعمر ميكنند ،چگونه از دنيا ميروند ومسايلي مانند آن هيچ كدام يقيني نيست .ما اينها را به عنوان اعتقادات يقيني به حساب نمي آوريم آنچه به عنوان اعتقاد شيعه معروف است واهل تسنن هم ميدانند، اين است كه در آخر الزمان بعضي از كساني كه از دنيا رفته اند ، ازجمله بعضي از ائمه ( به دنيا باز خواهند گشت. 10 در بعضي از اخبار رجعت نيز آمده است : عمر عالم صد هزار سال است هشتاد هزار سال از آن حكومت آل محمد( و بيست هزار سال حكومت ديگران است تا اينكه در آخر مي فرمايد : چهل روز مانده به انقراض عالم ، زمين از حجت خداخالي مي گردد، وهرج ومرج عالم را فرا مي گيرد و بعد از چهل روز در صور دميده شده و قيامت برپا مي گردد.11
در روايت ديگري نيز اشاره به اين مطلب شده است :جابربن يزيد جعفي گويد: ازامام باقر( شنيدم كه ميفرمود: به خدا سوگند! مردي از ما اهل بيت بعد از مرگش بيش از سيصد ونه سال سلطنتمي كند. عرض كردم : اين كي خواهد بود ؟ فرمود : بعد از مرگ قائم ( است . عرض كردم : قائم ( در عالم خود چقدر مي ماند؟ فرمود: نوزده سال ، آنگاه امام منتصر براي خونخواهي امام حسين ( و يارانش قيام ميكند. وي بي دينان را به قتل رسانده و به اسارت مي برد، تا اين كه سفاح قيام ميكند .12دوست عزيز و گرامي ؛ آنچه مهم تر ازهمه اين مطالب است ، اين است كه چه بكنيم كه ظهور آن حضرت را درك كنيم وچگونهرفتار كنيم تا درلحظه ظهور مثل خيلي از انسانهامنكر آن حضرت نشويم بلكه در ركاب آن حضرت وازسربازان او باشيم .انسانميتواند با كنترل در اعمال ، رفتار و گفتار خود به جايي برسد كه تمام اين سؤالات را از خود حضرتبپرسد. پس آنچه وظيفه ماست و بايد ذهن و فكرما را به خود مشغول كند اين استكه چگونه اعمالمان مورد رضايت آن حضرت قرار بگيرد . اميدوارم خداوند متعال چنين توفيقي را به ما و شماو همه دوستداران ومنتظران امام زمان عجل ا... تعالي فرجهشريف عنايت كند.
منابع و مآخذ :
1. ارشاد، شيخ مفيد، ص 702
2. منتخب الاثر، لطف ا... صافي، ص617 ، 618
3. همان ، ص 617
4. همان ، ص 618
5. بحار الانوار، علامه مجلسي ، ج5، ص 135
6. دارالسلام، شيخ عراقي ، ص 374
7. ميزان الحكمه ، محمد ري شهري ، ج ا ، ص 295
8. براي آگاهي بيشتر : دادگستر جهان ، آيت ا... اميني
9. تقويت مباني ديني ، ج 3 ، ص52 و...
10. تقويت مباني ديني ، ج 3 ، ص 101
11. بحارالانوار ج 53 ، ص 145 ، روايت عوج 51، ص348
12.بحارالانوار ج 53 ، ص 145 حديث 3
|