جواب:
رجعت به معني عودت و بازگشت است. در اينجا به معناي بازگشت به سوي دنيا مي باشد. و در اصطلاح معني رجعت از نظر علما و دانشمندان شيعه چنين است مي گويند كه پيش از قيام قيامت، در ادامه حكومت حضرت مهدي(، به ترتيب، دوران رجعت هر يك از ائمة هدي ( فرا رسد، و جمعي از نيكان بسيار نيك از هر دوران، و همچنين بدكاران بسيار بد از هر زمان، به دنيا به بازگردند
و فلسفه متعددي بر آن ذكر شده. اولاً : اثبات معاد؛ ديگر : لذت بردن نيكان و مؤمنان، از چشيدن طعم غلبه حق بر باطل، و ديدن دولت كريمه اهل بيت(، ورسيدن به آرزوي حكومت عدل و داد. و كافران نيز از براي عقوبت و عذاب دنيا، كه سزاي اعمال خود را در دنيا نديده اند.
مسأله رجعت امري حتمي است، و به وقوع خواهد پيوست. و اين امر از اعتقادات قطعي و اجماعي شيعه است. اما در اينكه از ضروريات دين يا مذهب است، محل بحث ميان علما و دانشمندان است. و نيز بايد گفت كه كلّيات رجعت در خصوص ديني ثابت شده است، ولي جزئيات آن بطور كامل روشن نيست. در اين باره اسناد و مدارك قرآني، و بيان مفسران كه آيات بسياري را درباره رجعت، در مقام تأويل بيان كرده اند، و همچنين احاديث بسياري ـ قريب به دويست روايت به طور تواتر ـ در اين مورد موجود است.
و نيز بايد گفت كه در قرآن كريم نه تنها رجعت را ناممكن نشمرده، بلكه بر آن دلالات بسياري آورده. در آيات بيشمار ديگري، از زنده شدن مردگان در دنيا، در زمانهاي گذشته، خبر داده است؛ از جمله اصحاب كهف، واحياي مردگان توسط حضرت عيسي(، و قضيه عُزَير پيامبر، و هفتاد نفر از قوم بني اسرائيل، و...
به چند مورد از آيات و روايات مربوط به رجعت، اشاره مي شود :
1- يَومَ حَشرُ مِن كُلِّ اُمة فوجاً مِمَّنْ يُكَذِّبُ بِاياتِنا فَهُم يوزعون (1) (روزي كه در آن از هر امتي، گروهي از كساني كه آيات ما را تكذيب مي كردند، محشور و مبعوث مي گردانيم، پس ايشان بازداشته خواهند شد.) علامه طباطبائي ( ، در خصوص آيه فوقالذكر مي گويند : يكي از آياتي كه بر رجعت دلالت دارد، آيه فوق است. و مقصود از اين آيه شريفه قيامت نيست، چون با كلمهمِن تبعيضيّه مي فرمايد : مِن كل اُمَةٍ فوجاً، يعني از هر امتي، دسته اي را محشور مي گردانيم. در حالي كه قرآن كريم، دربارهحشر روز قيامت مي فرمايد : وَ حَشَرناهُمْ فلم نُغادِرْ مِنْهُمْ اَحَدًا (2) (وهمه را گرد مي آوريم، و هيچ يك را فروگذار نميكنيم.)
2- قالوا رَبنا اَمَتَّنا اثْنَتَيْنِ و اَحْيَيْتَنَا اثْنَتَيْنِ ... (3) (آن حال كافران گويند : پروردگارا، تو دوبار ما را ميراندي، و دو بار زنده كردي.) اين آيه دربارة اهل كفر در رستاخيز است، و بيان قول ايشان مي باشد. علي بن ابراهيم از امام صادق( و امام باقر( روايت كرده است، كه فرمودند : اين آيه در رجعت است؛ و مخصوص طايفه اي است كه پس از مردن، زنده ميشوند، و بازگشت مي كنند؛ آنگاه مي ميرند، و در قيامت زنده مي شوند. (4)
3- امام صادق( مي فرمايد : اِنَّ الرَّجْعَةَ لست بِعامّة و هي خاصّة لا يرجع الاّ مِن محض الايمان محضاً اَو محض الشرك محضاً (5) (رجعت همگاني نيست، بلكه خاص است. و فقط كساني به دنيا باز مي گردند، كه مؤمن خالص، يا مشرك محض باشند.)
4- و نيز از امام صادق( روايت شده : اول مَن تشق الارض عنه و يرجع الي الدنيا الحسين بن علي ( (6) (نخستين كسي كه قبر به او شكافته مي شود، و به دنيا برمي گردد، حسين بن علي( است.)
5- از امام باقر( است، كه به تكبيربن اَعْيُن فرمودند : رسول خدا و علي ( رجعت خواهند كرد.(7)
6- از حضرت رضا( نقل شده است كه مأمون به امام عرض كرد : اي ابي الحسن، نظر شما دربارة رجعت چيست؟ حضرت فرمود : حقيقت دارد. در ميان امتهاي پيشين نيز وجود داشته است، و قرآن از آن سخن به ميان آورده. و رسول خدا( فرموده است : هر چه در امتهاي گذشته بوده، درميان اين امت نيز عيناً و مو به مو، پيش خواهد آمد. (8)
در زيارت متعددي، اعتراف به رجعت را مي خوانيم؛ از جمله در زيارت جامعه كبيره : مؤمن بايابكم، مصدّق برجعتكم، منتظر لاوامركم
در خاتمه عرض مي كنيم كه مسأله رجعت و بازگشت بدنيا، از نظر عقلي محال نبوده، منافاتي با نظام حاكم بر جهان نيز ندارد. زيرا اين مسأله نيز نظير ساير معجزات، امري خارق العاده است، نه غيرممكن. بلكه از قدرت افراد بشر به طور عادي خارج است، ولي براي خداي قادر متعال سهل و ممكن است.ان ا...علي كل شي قدير
( برگرفته ازسايت پرسش و پسخ نهاد رهبري در دانشگاه WWW.nahad.net)
براي آگاهي بيشتر مي توانيد به كتب ذيل مراجعه فرماييد :
1. رجعت از نظر شيعه ـ نجم الدين طبسي؛ آيت ا...ميرشاه ولد
2. رجعت ـ محمد خادمي شيرازي
3. رجعت ـ علامه محمد باقر مجلسي
4. بازگشت روح ـ هادي معرفت
5. رجعت ـ عبدالوهاب فريد
منابع و مآخذ :
1. سوره مباركة نمل/آيه 83
2. سوره مباركة كهف/آيه 47
3. سوره مباركة غافر/آيه 11
4. تفسير لاهيجي، ج3،ص900
5. ميزان الحكمه،باب رجعت،ح6941
6. ميزان الحكمه، باب رجعت،ح6932
7. ميزان الحكمه، باب رجعت،ح6933
ميزان الحكمه، باب رجعت،ح6926
|
