جواب:
به گفتة قرآن در دو آية 154 سورة بقره و 169 سورة آل عمران شهيدان زندهاند.
در سورة بقره ميفرمايد: وَلاَتَقُولُوا لِمَن يُقْتَلُ فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْوَ َتُ بَلْ أَحْيَآءٌ وَ لَـَكِن لآتَشْعُرُون و به آنها كه در راه خدا كشته ميشوند، مرده نگوييد! بلكه آنان زندهاند ولي شما نميفهميد.
در سورة آل عمران ميفرمايد: وَلاَتَحْسَبَنَّ الَّذِينَ قُتِلُوا فِي سَبِيلِ اللَّهِ أَمْوَ َتَا بَلْ أَحْيَآءٌ عِندَ رَبِّهِمْ يُرْزَقُون اي پيامبر! هرگز گمان مبر كساني كه در راه خدا كشته شدند، مردگانند! بلكه آنان زندهاند و نزد پروردگارشان روزي داده ميشوند... پر واضح است كه مراد از حيات شهيدان غير از حيات برزخي انسانها است زيرا در آن صورت حيات شهيدان امتيازي براي آنان نخواهد بود، در صورتي كه در اين دو آيه به صورت ويژه حيات پس از شهادت آنان را متذكر شده است و البته چگونگي آن از نظر ما پنهان است چنان كه فرموده است: درك و شعور شما انسانها از درك كيفيت حيات آنان قاصر است.
و در سورة آل عمران توضيح اندكي در اين باره داده است.
امام باقر7 نقل ميكند كه شخصي به نزد پيامبر اسلامشرفياب شد و عرض كرد: من مشتاق شركت در جهادم. آن حضرت پاسخ داد: فجاهد في سبيل الله فأنّك ان تُقتل كنت حيّاً عند الله مرزوقاً و ان متّ فقد وقع اجرك علي الله...: در راه خدا پيكار كن كه اگرشهيد شدي نزد خداوند زنده و روزي خور خواهي بود و اگر مُردي پاداشت بر عهدة خداوند خواهد بود... .(ر. ك: تفسير الميزان، ج 1، ص 382 و 383، انتشارات جامعة مدرسين.)
ميبينيم كه آن حضرت شهادت را در برابر مرگ عادي قرار داده است.
آن چه از آيات ياد شده به يقين به دست ميآيد اين است كه شهدا از حياتي برخوردارند كه ديگران از آن محروم هستند و اين نيز مسلم است كه وجود اين حيات براي آنها به اين معنا نيست كه جان آنها از كالبد و جسم آنان بيرون نرفته است پس شهدا از اين جهت كه روح آن هااز جسمشان بيرون رفته است، با ديگران كه از دنيا رفتهاند فرقي ندارند و اين كه شما نوشتهايد: چگونه شهدا زندهاند، در حالي كه سرانجام همه بايد بميرند، پس مرگ آنان چگونه است؟ پاسخش روشن است، زيرا آن مرگي كه به هر حال، سراغ هر انساني ميآيد، به معناي جدايي روح از بدن است كه دربارة شهدا هم اتفاق افتاده است ـ چون همان گونه كه گذشت، مقصود خداوند متعال از نمردن شهيدان، اين نيست كه روحشان از بدنشان جدا نشده است ـ آري مقصود از حيات شهيد، حياتي مخصوص نزد خداوند است ـ نه از نوع حيات در دنيا ـ كه غير از شهدا كسي ديگر از آن حيات، نصيبي ندارند، و همان گونه كه خداوند ميفرمايد، حيات آنان، حيات مخصوصي است كه ما قدرت فهم و درك آن را نداريم: بَلْ أَحْيَآءٌ وَ لَـَكِن لآتَشْعُرُونَ (بقره،154) بلكه آنان زندهاند، ولي شما نميفهميد. پس شهيد با رجعت، مانند ديگران به دنيا بر ميگردد ـ البته شهيدي كه قرار باشد رجعت كند ـ و مانند ديگران دوباره روحش از كالبدش جدا ميگردد، در نهايت ممكن است آن حيات مخصوصي كه براي او به سبب شهادت حاصل شده بود، برايش ادامه داشته باشد.
|